اروپا و چالش‌های توسعه پایدار
به گزارش گروه آینده پژوهی پردیس هوش مصنوعی و نوآوری دیجیتال ایران، با آغاز دوره جدید رهبری اتحادیه اروپا در سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۹، قاره سبز در آستانه یک مرحله حساس و حیاتی قرار دارد که می‌تواند سرنوشت تحقق اهداف توسعه پایدار (SDGs) را تعیین کند. گزارش «توسعه پایدار اروپا ۲۰۲۵» به‌عنوان یک سند کلیدی، تصویری دقیق از مسیر پیش‌رو، فرصت‌ها و چالش‌های موجود را ترسیم می‌کند.
اهداف توسعه پایدار، به‌مثابه یک دستورکار سرمایه‌گذاری
تحقق اهداف نیازمند سرمایه‌گذاری سالانه ۸۰۰ میلیارد یورویی در حوزه‌های کلیدی همچون آموزش، سلامت، انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌های دیجیتال است. (European Commission, 2024)
بدهی و نابرابری
۳.۳ میلیارد نفر از مردم جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که هزینه پرداخت بهره بدهی‌های خارجی‌شان بیش از هزینه‌ی آموزش و سلامت سالانه آن‌ها است. این بحران بدهی، تحقق توسعه پایدار را به‌شدت تهدید می‌کند.
دیپلماسی سبز و چندجانبه‌گرایی
اتحادیه اروپا بر گسترش «دیپلماسی توافق سبز» و اصلاح ساختار مالی جهانی (GFA) برای بسیج سرمایه‌های جهانی تأکید کرده است که برگزاری کنفرانس FFD4 در اسپانیا (ژوئن ۲۰۲۵) یک نقطه عطف در این مسیر خواهد بود.
معماری مالی جهانی نیازمند بازآفرینی
اروپا باید پیشگام اصلاح معماری مالی جهانی شود تا بتواند منابع بیشتری برای توسعه پایدار در کشورهای درحال‌توسعه آزاد کند و مانع فشارهای ناشی از بدهی شود.
ضرورت تدوین دستورکار جهانی پس از ۲۰۳۰
گزارش خواستار تدوین یک چارچوب جهانی جدید و بلندپروازانه برای پس از ۲۰۳۰ شده است که تعهدات قوی‌تر، سازوکارهای اجرایی مؤثرتر و اهداف نوآورانه را شامل شود.
وضعیت فعلی تحقق اهداف توسعه پایدار در اروپا
اتحادیه اروپا در میانگین شاخص SDG امتیاز ۷۲.۸٪ کسب کرده است. روند پیشرفت از سال ۲۰۲۰ به بعد کند شده است و در برخی شاخص‌های اجتماعی، حتی پسرفت مشاهده می‌شود. کشورهای شمال اروپا (فنلاند، دانمارک، سوئد) همچنان در صدر هستند، اما حتی آن‌ها نیز در برخی اهداف، چالش‌های جدی دارند.
پنج چالش بزرگ اروپا برای تحقق اهداف توسعه پایدار
چالش‌های بزرگ اروپا برای تحقق اهداف توسعه پایدار شامل: توقف یا معکوس شدن پیشرفت در شاخص‌های نابرابری داخلی (LNOB)، تداوم بحران‌های محیط‌زیستی و تنوع زیستی، تأثیرات منفی مصرف و زنجیره‌های تأمین جهانی، شکاف‌های عمیق در دستاوردهای کشورهای مختلف اروپایی و کندی یا بازگشت در پیشرفت بر SDG16 (صلح و نهادهای قوی) و SDG17 (مشارکت‌ها) است .
چشم‌انداز راهبردی
برای تحقق اهداف توسعه پایدار تا ۲۰۳۰ و بعد از آن، اروپا باید بر چهار اولویت تمرکز کند، سرمایه‌گذاری گسترده در انرژی پاک و تحول دیجیتال، تقویت اقدامات اجتماعی برای کاهش نابرابری‌ها، اصلاح الگوهای مصرف ناپایدار و انتقال به رژیم‌های غذایی سالم‌تر و هدایت دیپلماسی جهانی سبز برای بازآفرینی نظم مالی جهانی است. درواقع، اتحادیه اروپا باید از نقش سنتی خود به‌عنوان مدافع چندجانبه‌گرایی و توسعه پایدار استفاده کند تا رهبری جهانی خود را در دوران جدید تثبیت کند.