سرمایه‌گذاری پراکنده مانع از پیشرفت هوش مصنوعی در ایران است/ضرورت تقویت فرهنگ استفاده از فناوری‌های بومی
به گزاش پردیس هوش مصنوعی و نوآوری دیجیتال ایران، عبدالصمد کرامتفر، کارشناس حوزه هوش مصنوعی در مرکز نوآوری علوم داده پردیس هوش مصنوعی، با اشاره به تجربه حدود ۱۰ تا ۱۲ ساله خود در این حوزه اظهار کرد: در مرکز نوآوری علوم داده در زمینه پردازش متن و زبان طبیعی فعالیت داریم و تمرکز ما بیشتر بر تحلیل داده‌های شبکه‌های اجتماعی است؛ تحلیل‌هایی مانند احساس، تهدید، عواطف و روحیات افراد که از طریق توسعه ماژول‌های مختلف انجام می‌شود. این ماژول‌ها ویژگی‌ها و معیارهای مهم را استخراج کرده و به صورت تجمعی روندهای اجتماعی را نشان می‌دهند.
کرامتفر به تحول نگرش عمومی نسبت به هوش مصنوعی اشاره کرد و افزود: حدود ۷ تا ۸ سال پیش این مفاهیم برای عموم جامعه چندان شناخته شده نبودند. ظهور سیستم‌های هوش مصنوعی مولد و مخصوصاً چت‌بات‌ها باعث توجه گسترده مردم به این فناوری شده است.
وی تأکید کرد: هوش مصنوعی ابعاد متنوعی دارد و فقط محدود به چت‌بات‌ها نیست؛ این حوزه شامل یادگیری ماشین، سیستم‌های تشخیصی، پیش‌بینی و پیشگیری نیز می‌شود که کاربردهای فراوانی در زندگی دارند.
کرامتفر به چالش‌های این حوزه درمورد مسأله امنیت داده‌ها اشاره کرد و گفت: نگرانی‌های جدی درباره ذخیره و استفاده غیرمجاز از اطلاعات کاربران وجود دارد. همچنین به دلیل کمبود و پراکندگی سرمایه‌گذاری‌ها در ایران، به رغم تلاش‌های صورت گرفته، سیستم‌های هوش مصنوعی توسعه یافته در کشور هنوز نتوانسته‌اند به جایگاه مطلوب برسند.
وی افزود: یکی دیگر از مشکلات اساسی ضعف تبلیغات و معرفی مناسب سیستم‌های داخلی است. بسیاری از مردم حتی از وجود این سیستم‌ها در کشور اطلاع ندارند یا به آن‌ها اعتماد ندارند؛ این موضوع ناشی از فرهنگ غلطی است که باعث شده مردم باور کنند محصولات خارجی بهتر از نمونه‌های داخلی هستند، در حالی که برخی از سیستم‌های توسعه یافته کاملاً قابل رقابت با نمونه‌های خارجی هستند.
کرامتفر ضرورت تقویت فرهنگ استفاده از محصولات داخلی و اعتماد به توانمندی‌های بومی را یادآور شد و تأکید کرد: باید این روند اصلاح شود تا در مسیر توسعه هوش مصنوعی کشور گام‌های مؤثرتر و ماندگارتری برداشته شود.
کرامتفر ضمن ابراز امیدواری نسبت به آینده فناوری هوش مصنوعی گفت: امیدواریم که به این موضوعات خیلی جدی پرداخته شود، نه با رویکردهایی که تا الان داشتیم؛ رویکردهایی که اغلب غیر مثمر و نادرست بوده‌اند. باید این رویکردها اصلاح شوند و انتظار داریم این اصلاحات به زودی اتفاق بیفتد.
وی درباره نقش هوش مصنوعی در تصمیم‌گیری و حل مسائل تصریح کرد: خطر اصلی به نوع استفاده انسان از این تکنولوژی برمی‌گردد. همان‌گونه که یک چاقوی ساده می‌تواند هم برای آسیب زدن و هم برای استفاده‌های مفید به کار رود، هوش مصنوعی نیز ابزار قدرتمندی است که نحوه استفاده از آن تعیین‌کننده پیامدهایش است.
کرامتفر تاکید کرد: در دانشگاه‌ها و مدارس آمریکا بررسی‌هایی انجام شده که نشان می‌دهد استفاده درست از هوش مصنوعی باعث افزایش و تقویت ذهن می‌شود و برخلاف نگرانی‌ها، ذهن انسان‌ها ضعیف‌تر نمی‌شود.اما مشکل اصلی به رویکرد کاربران و جامعه ما بازمی‌گردد.
وی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته افراد از هوش مصنوعی به عنوان ابزار تسهیل‌کننده و توانمندکننده استفاده می‌کنند تا پروژه‌های بزرگ و پیچیده را سریع‌تر و بهتر انجام دهند. اما در ایران، رویکردها معمولاً منفعلانه و کپی‌کارانه است؛ مثلاً به افرادی کارهای کوچک سپرده می‌شود که صرفاً کوتاه‌مدت و بدون خلاقیت است.
کرامتفر در پایان خاطرنشان کرد: تغییر این رویکرد کلی نسبت به فناوری و تقویت فرهنگ بهره‌گیری هوشمندانه و فعال از فناوری‌های نوین، کلید پیشرفت واقعی است.