
پسا وب؛ وقتی اینترنت از نگاه ما ناپدید میشود
به گزارش پردیس هوش مصنوعی و نوآوری دیجیتال ایران، در سالهای اخیر، تحولات اینترنت به مرحلهای رسیده که دیگر به معنای قدیمی «وب» نیست. وب پسین، مفهوم نوینی است که اینترنت را نه بهمثابه ابزار کاربری، بلکه بهعنوان زیرساختی نامحسوس و هوشمند درمیآورد، جایی که انسان دیگر مستقیماً با صفحه نمایش در تعامل نیست، بلکه خواستههای خود را بیان میکند و شبکهای از عاملان هوشمند آن را تحقق میبخشند.
سیر تحول وب از Web1 تا وب پسین
- Web1: دوره خواندن محتوای ایستا، بدون تعامل مستقیم کاربر؛
- Web2: دوره تولید محتوا توسط کاربر و ظهور شبکههای اجتماعی؛
- Web3: دوره مالکیت دیجیتال و فناوریهای غیرمتمرکز؛
اما هیچکدام این مراحل، آزادی کامل و بیواسطگی واقعی را برای کاربران وعدهداده شده، به همراه نداشتند.
ویژگیهای وب پسین
- حذف واسطهها و ابزارهای سنتی مانند مرورگرها، فرمها و درگاههای پرداخت؛
- تبدیل انسان به «دارای سوال» به جای «کاربر» یا «مخاطب»؛
- حضور نمایندههای دیجیتال هوشمند که با بهرهگیری از هوش مصنوعی، خواستهها را درک و اجرا میکنند؛
- پیوند عمیق فضای دیجیتال با جهان واقعی از طریق اینترنت اشیاء؛
- تضمین امنیت و اعتماد با کمک بلاکچین و دفاتر کل توزیعشده؛
- پایان اقتصاد مبتنی بر توجه و حذف تبلیغات مزاحم، و تغییر تمرکز از طراحی تجربه کاربری به طراحی پرسش درست.
عوامل موثر در شکلگیری وب پسین
سه فناوری در همگرایی با هم، این تحول را ممکن ساختهاند:
- هوش مصنوعی مولد برای فهم دقیق خواستهها؛
- بلاکچین و دفاتر کل توزیعشده برای بیواسطهسازی و ایجاد اعتماد؛
- اینترنت اشیاء برای اتصال دنیای دیجیتال به کنشهای واقعی.
نتیجهگیری
وب پسین، پیشرفتی اساسی است که اینترنت را به زیربنایی هوشمند، خودکار و نامحسوس تبدیل کرده است. در این عصر، ما دیگر خسته از گشتوگذار و انتخاب نیستیم، بلکه صرفاً خواستههایمان را بیان میکنیم و شبکهای پیچیده از هوشهای مصنوعی تحقق آنها را به عهده میگیرند. این تحول بنیادین، آینده اینترنت را بیش از پیش به دنیای ماشینها نزدیک کرده است.