چرا نسل Z نمی‌خواهد در قالب‌های قدیمی کار کند؟
به گزارش پردیس هوش مصنوعی و نوآوری دیجیتال ایران، در سال ۲۰۲۴ محققان شاهد یک تغییر پارادایمی در الگوی اعتماد و قدرت میان کارکنان و کارفرمایان بودند؛ تغییری که می‌توان آن را با گذار از دنیای بازی تتریس به جهان روبلاکس مقایسه کرد. اگر تتریس با ساختاری خطی، از بالا به پایین و قوانینی سخت‌گیرانه طراحی شده بود، روبلاکس جهانی بی‌نهایت، باز و مشارکتی است. در گذشته، سازمان‌ها مانند تتریس عمل می‌کردند. نقش‌ها، زمان کار و مکان‌ها منوط به نظر کارفرما بود. اما نسل جدید دیگر این چارچوب‌ها را نمی‌پذیرد.
نسل Z که به‌سرعت در حال تبدیل‌شدن به نیروی غالب بازار کار است، ترجیح می‌دهد خودش مسیر کاری خود را طراحی کند، نه اینکه صرفاً در قالب ساختارهای موجود قرار گیرد. طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، دو سوم از نسل Z تمایل دارند برای خودشان یا در استارتاپ‌ها کار کنند و ۸۰ درصد به‌دنبال شغلی هستند که با ارزش‌های شخصی‌شان هماهنگ باشد. این نسل، مانند بازیکنان روبلاکس، به خودآفرینی، انعطاف، و اختیار در تصمیم‌گیری اهمیت می‌دهد.
درک عمیق‌تر این تغییر نشان می‌دهد که مسئله فقط زمان و مکان کار نیست، بلکه رابطه بنیادی میان فرد و سازمان دستخوش دگرگونی شده است. طراحی تتریس بر مبنای «قدرت بر دیگران» استوار بود. رهبری یعنی دستور دادن و کنترل. اما روبلاکس بر پایه‌ی «قدرت با دیگران» بنا شده است. تعامل، شخصی‌سازی و ساختن نظام‌های جدید به صورت مشارکتی. سازمان‌ها اگر می‌خواهند کارکنان جوان را جذب و حفظ کنند، باید از این منطق جدید تبعیت کنند.
گزارش اخیر گارتنر نیز این تحول را تأیید می‌کند. مشارکت و درگیری واقعی کارمندان در مورد کار، ۳.۸ بیشتر از محل انجام کار در کاهش استرس مؤثر است. با رشد نقش نسل‌های Z و Y در بازار کار، دیگر نمی‌توان با قواعد قدیمی بازی کرد. رهبران سازمانی باید بپذیرند که دنیای امروز، دیگر دنیای تتریس نیست؛ بلکه با نسلی روبرو هستیم که دنیای روبلاکس را نه‌تنها می‌خواهد، بلکه می‌سازد.